Tiếp cận nhà ở qua thị trường mở
Trong hầu hết các trường hợp, cơ hội tiếp cận nhà cho thuê khá cởi mở đối với tất cả mọi người, đối với những ai đủ năng lực đáp ứng mức giá chủ nhà đưa ra cũng như tuân theo các điều kiện được chủ nhà quy định sẵn.
Tìm thuê nhà qua các mối quan hệ
Tại nhiều nước Châu Á đang trải qua giai đoạn đô thị hóa và công nghiệp hóa nhanh, những hộ nghèo thành thị phần lớn xuất thân từ nông thôn, và nhiều người trong số họ vẫn tiếp tục giúp đỡ bà con họ hàng và bạn bè từ quê xa bằng việc cung cấp nơi ở tạm thời miễn phí (hoặc với giá thuê trọ thấp). Loại hình thỏa thuận này đặc biệt cần thiết với những đối tượng di cư mùa vụ – những người có thể lưu trú và làm việc tại một thời điểm nhất định nào đó trong năm.
Có nhà dựa vào công việc
Ngoài ra, những đối tượng di cư mùa vụ còn có thể tìm thuê nhà hoặc thậm chí có nhà ở miễn phí thông qua công việc của họ. Những nhân công xây dựng thường được cho ở ngay tại trên công trường, các nhóm thợ do gia đình thuê thường ở chung với chủ nhà còn công nhân nhà máy đôi khi được trợ cấp nơi ăn chốn ở. Một số nghề nghiệp liên quan tới chính phủ cũng được trợ cấp nhà cho thuê hoặc thậm chí cho trọ miễn phí.
Tiếp cận nhà ở có điều kiện
Ở một vài thị trường cho thuê, cơ hội tiếp cận nhà ở thường gắn với các điều kiện như mức thu nhập, giới tính hoặc sinh viên đã đăng ký nhập học. Một số nhà ở công cộng được xây phục vụ một mục tiêu nhất định cho người ở trọ thu nhập hạn chế, được phân chia rõ ràng đối với từng nhóm đối tượng khác nhau, ví dụ nhà dành cho các cư dân khu ổ chuột bị trục xuất hoặc bị mất nhà do hỏa hoạn…Trong khi đó, một vài khu nhà cho thuê do các trường đại học, tổ chức từ thiện hay các tổ chức phi chính phủ xây lên có thể được dành riêng để phục vụ sinh viên, phụ nữ hoặc các nhóm đối tượng thu nhập thấp.
Cầu về nhà cho thuê luôn tồn tại
Những điều kiện của thị trường xây nhà cho thuê sẽ thực sự trở nên cạnh tranh tại những nơi cơ hội tiếp cận loại nhà này thông thoáng và vô điều kiện. Ở hầu hết các thành phố Châu Á, nhu cầu tìm nhà thuê của dân thành thị nghèo tương đối thấp nếu so với các đô thị của Châu Âu, bởi nhiều người Châu Á có xu hướng ở chung nhà với nhiều thế hệ, trong những giai đoạn khác nhau của cuộc đời. Song một khi các nhu cầu cơ bản của một hộ gia đình được đáp ứng, nhu cầu tìm nhà cho thuê để sống độc lập hơn, với chất lượng tốt hơn có thể sẽ tăng lên.
Nhu cầu tăng lên có thể kéo theo việc chuyển tiếp từ mô hình nhà nhiều người sống chung và miễn phí tiền thuê sang hình thức đi thuê, thúc đẩy các hộ dân cư tìm kiếm những phòng trọ lớn hơn, dịch vụ tốt hơn hay khuyến khích họ chuyển đến những vùng lân cận an ninh tốt hơn, hạ tầng xã hội tân tiến hơn. Theo thời gian, một vài người ở thuê có thể tìm kiếm cơ hội để sở hữu một căn nhà của riêng mình, và việc cho thuê lại một phần diện tích nơi ở mới được xem như một chiến lược giúp sự chuyển đổi này đạt tính khả thi cao về kinh tế.
Nguồn: unhabitat.org
